Hükümetin Ekonomik Sorunlara Yaklaşımı ile ilgili Basın Açıklaması
Başbakan Sayın Tufan Erhürman başkanlığındaki KKTC Hükümeti, 16 Temmuz Pazartesi günü bakanların da katılımı ile düzenlediği basın toplantısında ekonomik sorunlarla ilgili çeşitli açıklamalar yaptı. Elektrik fiyatlarına yapılan yüksek oranlı zammın yarattığı tepkileri yatıştırmak amacıyla yapıldığı anlaşılan bu toplantıda, döviz kurlarındaki önlenemeyen artış ve bu artıştan kaynaklanan sorunlara karşı alınan önlemler üzerinde durulmuştur.
KKTC Hükümeti’nin Türk Lirası’nın değer kaybına karşı alabileceği önlemlerin sınırlı olduğunun farkındayız. Ne var ki, bu toplantıda açıklanan önlemlerin yetersizliği de ortadadır; alınabilecek önlemlerin bile alınmadığını izlemekten de büyük rahatsızlık duymaktayız. KTTO olarak hükümetimize ilettiğimiz önerilerimizin yeterince değerlendirilmediği de açıktır.
KKTC ekonomisinin, TL’nin büyük oranda değer kaybetmesi gibi şoklara karşı kırılgan olduğu ve hazırlıklı olmadığı açıktır. Var olan ekonomik kırılganlığın azaltılması, dayanıklı ve güçlü bir ekonomik yapının sağlanmasından geçmektedir. KKTC ekonomisinin güçlendirilmesi için yapılması gerekenler ise yıllardır hükümetlerce ertelenen yapısal reformlardır. Kamu kesiminden, tarım kesimine, yerel yönetimlerden vergi sistemine kadar yapısal reformların yapılması, KKTC’nin yatırım dostu, iş yapılabilir bir ülke haline dönüştürülmesi gerekmektedir.
Basın toplantısında, yapısal reform hususunda tek bir kelime edilmemiştir. Reformların yapılacağı yönünde çalışmalar yapılacağını duymak ve bu alanda olumlu gelişmeleri görmek, geleceğe dair umutlarımızı canlı tutmamızı sağlayacaktır.
Bu arada, hükümet yetkililerimiz, elektrik fiyatlarındaki yüksek oranlı artışı, geçmiş hükümet döneminde gerekli artışların yapılmamış olmasına bağlamakta ve bu artışı haklı göstermeye çalışmaktadırlar. TL’nin değer kaybı ve petrol fiyatlarındaki gelişmeler dikkate alındığı zaman, elektrik fiyatlarında düzenlemeler yapılması gerekeceği aşikardır.
Buna karşın, elektrik maliyetini düşürmek için alınabilecek önlemlerin alınmadığını ve hükümetin bu konuda herhangi bir çaba harcamadığını görmek de üzüntü vericidir. Kıb-Tek’in daha verimli çalışması ve Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesi konusunda herhangi bir gelişme kaydedilmemesi, hükümetin önemli bir eksikliğidir. Elektrik fiyatlarına böylesi yüksek oranlı bir zam yapılırken, hükümetin Türkiye’den kablo ile elektrik getirmek, kablonun tamamlayıcısı güneş enerjisinin önünü açmak ve elektrik maliyetlerini düşürmek için sonuç alıcı çalışmalar içinde olduğunu duymayı beklerdik.
Halk artan hayat pahalılığı ile boğuşurken, hükümetin KKTC’deki kaynakların daha etkin ve verimli kullanılmasını sağlayacak ve bu arada KKTC’ye kaynak aktarılmasını hızlandıracak çalışmalar yapmakta olduğunu görmek zorlukları biraz daha çekilebilir hale getirecektir. Ne yazık ki, söz konusu basın toplantısında, hükümetin geleceğe dair ne gibi çalışmalar yapmakta olduğu konusunda yeterli bilgi verilmemiş, özellikle yapısal dönüşüm projelerine sahip çıkılıp çıkılmadığını, Türkiye ile imzalanmış bulunan protokolde yer alan “reform destek ödeneğini” kullanılması için neler yapılmakta olduğunu öğrenmek mümkün olmamıştır. Hükümet gerek hükümet programını gerekse yapısal reform programını takvimlendirerek halka ile paylaşarak kamunun denetimine tabi tutmalıdır.
Hükümetin, “yapısal reformlar” diye isimlendirilen bu çalışmalara sahip çıkmaması, bizleri derinden üzmekte ve geleceğe dair inancımızı sarsmaktadır. Kıbrıs Türk Ticaret Odası olarak hükümeti, yapısal reformlar konusuna yoğunlaşmaya, elektrik sorununu çözmek için Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesi projesine hız vermeye; kısaca ekonomik hayatımızın gerektirdiği kararları alarak gerekli çalışmaları süratli bir şekilde ilerletmeye çağırırız.