Günümüzün sürekli değişen siyasi konjonktürü ve ağırlaşan rekabet koşulları, ekonomik yönetişimin önemini de artırmakta ve ülkelerin bu amaçla etkili mekanizmalar oluşturmasını zorunlu kılmaktadır. Bu mekanizmaların amacı, ekonomik büyümeyi sürekli ve istikrarlı hale getirmek, ülke insanlarına ekonomik faaliyetlerini sürdürebilecekleri bir ortam yaratmaktır.
KKTC bakımından ekonomik yönetişimin temeli, Türkiye ile imzalanan ekonomik ve mali işbirliği anlaşmalarını hayata geçirmektir. 2016-2018 yılları için geçerli olan Yapısal Dönüşüm Programı bu anlamda büyük önem taşımaktadır.
Yapısal Dönüşüm Programı’nın uygulanmasına verdiğimiz öneme bağlı olarak oluşturduğumuz izleme komitesi çalışmalarına devam etmektedir.
Geçmiş çalışmalar
Yapısal Dönüşüm Programı’nın imzalanıp yürürlüğe girmesindeki gecikmeler nedeni ile yapılması gereken işler Haziran ayından itibaren takvimlendirilmiş ve program yürürlüğe girmiştir. Ne var ki, Haziran ayından bu yana geçen dört aylık sürede programda öngörülen hiçbir çalışma hayata geçirilmemiştir.
Yaz aylarındaki uygulama programı oldukça hafif tutulmuş olmasına karşın, eğitim sistemini doğrudan etkileyecek “norm kadroya geçilmesi” gibi hususların uygulaması yapılmadan yeni ders yılına başlanmış ve gerçekte en az bir yıl kaybedilmiştir.
Bu konudaki saptamalarımız daha önce kamuoyu ile paylaşılmış bulunmaktadır. Aradan geçen sürede herhangi bir iyileşme saptanamamıştır.
Eylül çalışmaları
Daha önceki açıklamalarımızda da belirtmiş olduğumuz gibi Eylül ayında aşağıdaki çalışmaların yapılması öngörülmüş olmasına karşın, bu çalışmalar da yerine getirilmemiştir.
- Kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem planının hazırlanması
- Üniversitelerin yeterlilik şartlarının belirlenmesi ve her üniversitenin bu şartları karşılayıp karşılamadığının denetlenmesi
- Toplu taşıma sisteminin hukuki altyapısının tamamlanması
- Faktoring, finansal kiralama ve Finansman Şirketleri Yasasının çıkarılması
Bu çalışmaların Kıbrıs Türk ekonomisi ve yaşamı için ne denli önemli olduğu sıklıkla ifade edilmektedir. Kayıt dışı ekonomi ile ilgili olarak odamız tarafından yapılan araştırmalarda bir eylem planı önerisi de yer almaktadır. Gerçekte hükümetin elinde hazırlanmış çalışmalar olduğu halde hükümet bunları yasal hale getirmekten kaçınmaktadır.
Üniversitelerin rekabet gücünü artıracak ve devamlılıklarını sağlayacak en önemli unsurların başında gelen kalitelerinin yükseltilmesi konusunda geç kalınması ve üniversitelerimizi yeterlilik şartlarını karşılayıp karşılanmadıklarının belirlenmesi konusunda yetersiz kalınmasının üniversitelerimiz ve Kıbrıs Türk ekonomisi için taşıdığı tehlike de oldukça açıktır. Hükümet aslında bu tehlikeyi de görmezlikten gelir duruma düşmüştür.
Ekim ayında yapılması gerekenler
Bu arada içinde bulunduğumuz Ekim ayında yapılmak için listelenmiş olan görevler konusunda da hiçbir çalışma saptanmamıştır. Bu çalışmalar şunlardır:
- Yeni kamu görevlileri yasasının çıkarılması
- Kamuda çalışma saatlerinin düzenlenmesi
- Tahakkuk esaslı muhasebe sistemine geçilmesi
- Yeni teşvik mevzuatının çıkarılmasın
- Tarım Strateji Belgesi’nin yayınlanması ve tarımda kayıt sistemi oluşturulması için Türkiye Tarım Bakanlığı ile işbirliğine gidilmesi
Bu çalışmalar arasında yer alan tarım alanı ile ilgili çalışmalar dışındaki hiçbir uygulama gerçekleştirilmemiştir. Kamuda çalışma saatlerinin özel sektör çalışma saatlerine uyarlanması gerektiği ile ilgili olarak yıllardan beri yapmakta olduğumuz uyarılar bütün hükümetler tarafından kabul edilmiş olmakla birlikte ve bunun için gerekli düzenleme yetkisi Bakanlar Kurulu’nda olduğu halde bu düzenleme bir türlü yapılmamaktadır.
Ekim ayında yapılması öngörülen kamu görevlileri yasası ile ilgili düzenlemelerin halkımız için ne denli önemli olduğu da herkesin malumudur. Bu çalışmalar konusunda da herhangi bir gelişme saptanamamıştır.
Hedeflerden sapılmıştır
Kıbrıs Türk Ticaret Odası, ekonomik yönetişime verdiği öneme bağlı olarak Yapısal Dönüşüm Programı’nı izlemek ve uygulanmasına katkı koymak amacı ile çalışmalarını devam ettirmektedir. Ne yazık ki, bu programı izlemek için Temmuz ayından beri sürdürdüğümüz çalışmalar, programın uygulanması için herhangi bir çaba gösterilmediğini ve program hedeflerinin henüz daha herhangi bir icraata başvurmadan sapma gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Halkımıza ve kamuoyuna saygı ile duyurulur.
